Kiedy już wiemy nieco jak działa Netlogo

zbudujmy nasz własny prosty model

Nasz model będzie składał się z pojedynczej

losowo wędrującej mrówki

Tyle na początek

Włączmy więc Netlogo

Zamierzam kliknąć na tę ikonę Netlogo

Kliknij na taką wersję jaką posiadasz

Pierwszą rzeczą jaką zrobię

będzie stworzenie przycisków Setup
(ustawienia) i Go (start)

W tym celu przechodzę do części menu
pod nazwą Interface Builder Menu

Jest to menu budowania interfejsu

a klikając na nie zobaczysz całą listę obiektów

które możesz dodać do własnego interfejsu.

Dodam więc swój przycisk

Po prostu klikam na interfejs

I już mogę go wypełnić

ten przycisk będzie uruchamiał Setup

Mogę teraz dodać następny przycisk

Klikamy i dodajemy
następny przycisk dla Go

Mogę wybrać go przez kliknięcie prawym
klawiszem myszki

Klikamy Select

mogę go przesuwać

mogę zmieniać jego rozmiar jeśli zechcę

jeśli przeciągnę go tutaj

będzie można dopasować dowolnie
przyciski

Mamy więc przyciski Setup i Go

Są jednak czerwone, ponieważ nie są 
jeszcze powiązane

z żadnym fragmentem kodu

co oznacza, że na razie nic się nie dzieje
po ich kliknięciu

musimy więc teraz
dopisać dla nich kod

Napiszmy więc fragment kodu dla naszych 
nowych przycisków

dla Setup

i dla Go

Możemy to zrobić, przechodząc do zakładki
kodu ('Code')

i pisząc odpowiednie komendy.

Najpierw dla przycisku Setup

Piszemy 'to setup'

oraz to, co będzie się działo, 
kiedy zostanie kliknięty

Wyczyścimy wszystko pisząc 'clear-all'

Komenda 'clear-all', powoduje
'oczyszczenie' naszego świata

tzn. miejsca, gdzie są widoczne działania
mrówek i wszystkich innych obiektów

Komenda czyści okno i usuwa wszystkie inne
pozostałości z poprzedniego uruchomienia

Chcemy teraz zresetować taktowanie

to jest, ustawiamy taktowanie

czy też odliczanie czasu na zero

Teraz stworzymy mrówkę

Każdy agent w Netlogo nazywa się żółwiem

To ze względów historycznych

kiedy w oryginalnym języku Logo
na którym opiera się Netlogo

każdy agent był żółwiem

W Logo mieliśmy po prostu jednego żółwia.

Tutaj mamy ostatecznie więcej żółwi

Teraz zaczniemy od komendy

'create turtles' (stwórz żółwie)

Chcemy zdefiniować, ile żółwi
potrzebujemy

Na tę chwilę powiedzmy, że jednego

więc tworzymy jednego żółwia

i chcemy zlecić mu wykonanie
określonych czynności

Piszemy 'ask turtle' (zleć żółwiowi)

i podajemy listę

Listę rzeczy, które chcemy, żeby
zostały zrobione

Zaczynamy ją otwartym nawiasem

Chcemy, żeby miał kształt owada

To jest kształt mrówki w Netlogo

to jest wbudowane w Netlogo

Rozmiar określamy na 3

To optymalny rozmiar do oglądania
obiektów w Netlogo

Kolor definiujemy na czerwony

Ok, myślę, że to na razie wszystko
czego potrzebujemy

więc wpisujemy End (koniec)

Mamy tu w pasku zielony znacznik

który sprawdza poprawność kodu.

Klikamy na niego

i mamy informację, że mamy błąd

mamy informację gdzie on jest

i widzę również

że powinnam napisać 'ask-turtles'

zapomniałem o 's' na końcu.
(liczba mnoga)

Przyczyną tego jest to, że Netlogo
zakłada istnienie

populacji żółwi lub agentów

i kiedykolwiek zlecimy jakąś czynność

to odnosi się ona do całej populacji

mamy tylko jednego żółwia,
ale później będzie ich więcej

Sprawdźmy ponownie

Przenosi mnie do interfejsu z komunikatem

że wszystko działa

więc klikamy Setup

i widzimy naszą mrówkę

w samym środku

Przycisk 'Go' (idź) jest wciąż czerwony

co oznacza, że nie określiliśmy
dla niego kodu

Napiszmy teraz procedurę Go

Przejdźmy znów do zakładki z kodem

Piszemy 'to go' (idź)

Dalej napiszmy 'ask turtles'

każąc zółwiom zrobić kilka rzeczy

Po pierwsze, będzie to zwrot
w prawo o 30 stopni

następnie nakażemy ruch do przodu
o 4 kroki

piszemy 'forward' (naprzód) 4

Następnie zwiększymy kroki czasowe o 1

to właśnie realizuje komenda 'tick'

zresetujemy liczbę taktów (ticks) na zero

następnie wpiszemy komendę 'tick',
która zwiększa krok czasowy o 1

przy każdym przejściu przez procedurę

i kończymy komendą 'end'

Sprawdźmy to, wygląda dobrze

Przejdźmy do interfejsu

i klikamy Go

Możecie zobaczyć, że żółw

obrócił się o 30 stopni

następnie posunął się do przodu o 4 kroki

Ponownie klikamy 'Go'

i znowu i znowu

Widzimy, że żółw chodzi po okręgu

Chciałabym, żeby tak chodził bez końca

bez konieczności klikania 'Go'

Mogę to zrobić klikając na 'Go'

prawym klawiszem myszy

i przechodząc do opcji edycji (Edit)

tu widzimy tę opcję, na zawsze,
którą moge wybrać

a która oznacza ciągle powtarzanie
komendy 'Go'

Wybierzmy to teraz

jeśli zwolnię wszystko odrobinę

można będzie dostrzec, że mrówka
chodzi dookoła

i teraz klikam 'Go', żeby ją zatrzymać.

Mogę też w ten sam sposób ponownie
ją uruchomić

znów zaczyna się ruszać i zatrzymuje
po kliknięciu Go

Jeśli chiałabym zacząć od początku

klikam na Setup

Mrówka zaczyna w tym samym miejscu
w środku,

ale wskazuje za każdym razem
inny kierunek.

po użyciu Setup lokalizowana jest w środku,

ale skierowana jest w losowym kierunku
za każdym razem

Możemy zapisać obecny stan modelu

idziemy do zakładki 'File' 
i klikamy 'SaveAs'

Zapisuję model jako Ant1

Widzicie to tu na pulpicie Ant1.logo

Możemy teraz przejść do Netlogo menu

i zamknąć Netlogo

Jeśli chcę otworzyć je ponownie
klikam podwójnie na tym

Netlogo wystartuje

i wczyta ten model

Jest tylko jedna kiepska rzecz
w naszym modelu

a to taka, że jest nudny

Jedyną rzeczą, jaką robi mrówka
jest chodzenie w kółko

Wprowadźmy tu coś interesującego

Mogę to zrobić przechodząc do kodu

i dodając jedną, prostą komendę

Zamiast zmiany kierunku
na prawo o 30 stopni

dodamy słowo 'random' (przypadkowy)

Teraz mrówka będzie wybierać 
przypadkową liczbę pomiędzy 0 a 29

To zawdzięczamy komendzie 'random'

i będzie zmieniać kierunek na prawo
o taką liczbę stopni

przy każdym wykonaniu tego kodu

Możemy w tym miejscu zrobić to samo

możemy nakazać, by mrówka 
ruszyła do przodu

o losową liczbę kroków pomiędzy 0 a 3

Zobaczmy jak to teraz zadziała

Wróćmy do interfejsu

Klikamy na Setup i Go

i widzimy, że mrówka biega jak poprzednio

po ścieżkach zbliżonych do okręgów

ale jej zachowanie stało się ciekawsze

Możecie zauważyć, że mrówka

zdaje się przechodzić przez ścianę

i wychodzi z drugiej strony

Jej świat jest czarnym obszarem

który zawija się na brzegach
jakby w torus

A więc świat mimo, iż wygląda płasko

jest zawinięty i połączony brzegami

jak pączek z dziurą w środku

A więc mimo, że tego nie widzimy

świat jest połączony brzegami

Spróbujemy coś z tym zrobić

Mrówka porusza się nam zbyt szybko..

A więc, kiedy wchodzi przez górę

to następnie pojawia się na dole

A kiedy przechodzi przez bok

to wychodzi z drugiego boku

To wygląda trochę dziwnie

A więc, co mogę z tym zrobić

Klikam prawym klawiszem myszy
na czarnym polu

i wybieram 'Edit' (edytuj)

Mamy tu sporo informacji

o ustawieniach w tym świecie

Liczba tzw. pól na którą podzielony jest obszar świata

I co dla nas jest tu interesujące

że mamy tu zaznaczone domyślnie opcje

'zawiaj pionowo' i 'zawijaj poziomo'

możemy je "odhaczyć"

Robimy to i to, klikamy OK.

Zobaczmy, co się teraz stanie.

Teraz, gdy mrówka dociera do ściany

zatrzymuje się na niej
do momentu, gdy się nie obróci

To sprawia, że nasza mrówka wygląda
bardziej realistycznie

Chociaż wprowadziliśmy teraz
element losowości

ciągle nie jest to zbyt ciekawe

bo nasza mrówka wciąż obraca się
wyłącznie na prawo

Napiszmy kod, który sprawi,
że będzie się obracać losowo

w prawo, lub w lewo

Zasadniczo jej skręt w prawo lub w lewo

zależy jakby od rzucenia monetą

Zapiszemy teraz procedurę 
"rzucania monetą"

Coś co nazywa się procedurą 'to report'

'to report' 'coin-flip'
(raportuj rzut monetą)

'to report' jest czym innym niż 
procedura 'to'

ponieważ 'to report' zwraca wartość

w tym przypadku będzie to 
prawda lub fałsz

Napiszmy 'report random 2= 0'
(zwróć wartość losową 2=0)

dalej piszemy 'end' (koniec)

Komenda ta zwraca nam wartość

losową pomiędzy liczbami 0 oraz zadaną
pomniejszoną o 1

W tym przypadku, będzie to 0
w połowie przypadków

oraz 1 w pozostałych przypadkach

wybrane w losowy sposób

Jeśli będzie to 0

to zdanie to zwróci wartość PRAWDA

w przeciwnym wypadku zwróci FAŁSZ

i funkcja 'report' zwróci nam tą wartość

A więc funkcja 'to report'

zwróci nam w połowie przypadków 'prawdę'

a w połowie 'fałsz'

Wybierając te wartości losowo

Możemy użyć tej wartości zdania

przez wpisanie 'if else' 
(w przeciwnym razie)

coin-flip (rzut monetą)

Komenda 'if coin-flip is true'

wykonuje to, co wpisuję w nawiasie

w przeciwnym wypadku

wykona się to, co wpiszę w drugim nawiasie

'left random 30' (skręć w lewo losowo o 30)

Za każdym razem, gdy wykonujemy 
procedurę Go

podejmowana jest losowa decyzja

czy wybrany zostanie

zwrot w prawo, lub w lewo

Każdorazowo zapada wybór, 
czy mrówka skręci w prawi, czy w llewo

Zobaczmy więc jak teraz to działa

Wybieramy Setup i Go

Widzimy jak żółw skręca w różnych
kierunkach

Jeśli utknie to próbuje skręcać
w prawi i w lewo

zwraca się do przodu, na prawo i lewo.

Jedyny problem jest taki,

że zbyt często się blokuje.

Możemy to poprawić, zmieniając
nasze 30 stopni na 60

Zwiększamy promień skrętu, to znaczy
że żółw skręci bardziej za każdym razem

Spróbujmy teraz..

Wydaje się, że teraz blokuje się rzadziej

i model sprawia wrażenie jeszcze bardziej
rzeczywistego

Kiedykolwiek piszecie program

zawsze dobrze jest dodać komentarz

Pozwólcie, że znów powrócę do kodu

Komentarz jest po prostu tekstem

który jest ignorowany przez komputer

ale pomaga ludziom czytać program

W Netlogo komentarz jest tekstem

następującym po średniku

Mogę napisać tu co zechcę,
a komputer to zignoruje

Napiszmy, że tu kod zwraca wartość
prawda lub fałsz w sposób losowy

co się rzeczywiście dzieje

W tym miejscu możemy też dodać komentarz

że jeśli rzut monetą zwraca
wartość 'prawda'

skręć w prawo

w przeciwnym wypadku skręć w lewo

Mamu tu teraz notatki

dla nas albo dla kogoś innego

kto kiedyś odczytywałby kod programu

na temat tego, co te kawałki kodu
mają realizować

To bardzo pomocne, zwłaszcza przy
bardziej złożonych programach

Szczególnie, gdy mamy program

do którego wracamy po kilku dniach

To pozwala nam przypomnieć sobie,
o co nam chodziło

W zasadzie komentarze są niezbędne

nawet wtedy, gdy nie planujemy, 
że ktoś inny będzie czytał nasz program

Teraz chcemy zachować nasz model

Najpierw muszę nadać mu nazwę

To kwestia estetyki

Przechodzę do menu interfejsu

wybieram Note (notatka)

Chcę tu wprowadzić trochę tekstu

który określi nazwę modelu na Ant1.

Powiększmy nieco tekst, do 18,

Teraz mogę zaznaczyć to i to

i przesunąć w dół odrobinę

teraz wycentrować

i zrobić co uznam,
że to wyglądało ładniej

Gotowe

Klikam Save (zachowaj)

i nasz model jest zachowany

Chciałbym tu wspomnieć,
że celem uczenia Netlogo

jest danie Wam wyczucia o orientacji

jak ten język działa

Będziemy bardzo często używać
modeli Netlogo w trakcie tego kursu

Nie będziemy pisać szczególnie dużo

ale chciałbym pokazać Wam 
jak działa kod Netlogo

jak działa interfejs

i tak dalej

Możecie samodzielnie wprowadzać

modyfikacje do tego, co napisaliśmy

Jeśli jesteście bardziej zaawansowani
lub zmotywowani

możecie sami napisać swój kod

Jako zadanie do wykonania
do tej lekcji

chciałbym Was prosić, abyście
wdrożyli dokładnie taki sam model jak Ant1

używając tych samych komend

i żebyście sprawili, aby zadziałał

To nie będzie oceniane

ale zróbcie to dla siebie

abyście zrozumieli to, co Wam
właśnie pokazałam

I nie wahajcie się zadawać pytań

na forum dla studentów

jeśli takowe się pojawią

Po to ono właśnie jest